Akredytacja PCA – co oznacza dla pewności testu na ojcostwo?

Jeśli decydujesz się na wykonanie badania w akredytowanym i certyfikowanym laboratorium, masz pewność wyniku i najwyższej jakości analiz. Wydaje się proste? Dla osób zlecających test na ojcostwo tak. Ale laboratorium decydujące się na przystąpienie do procesu akredytacji musi spełnić szereg wymagań… Akredytacja PCA – co to tak naprawdę oznacza? 

Test na ojcostwo w akredytowanym laboratorium to większa pewność wyniku

Warto wiedzieć, że pracy laboratorium, które przystąpiło do akredytacji, wnikliwie przygląda się zespół niezależnych specjalistów. Znają oni realia pracy w laboratoriach genetycznych „na wylot”, w związku z czym nie umknie im najmniejszy nawet szczegół.

A sprawdzane jest dosłownie wszystko: cała dokumentacja, metoda badawcza, sprzęt, stosowane oprogramowanie komputerowe, kompetencje personelu, a nawet pomieszczenia laboratorium. Inaczej mówiąc wszystko to, co przekłada się na pewność wyniku. Dlatego jeśli zamierzasz zrobić test na ojcostwo, najpierw dowiedz się czy laboratorium, z którego usług chcesz skorzystać ma akredytację PCA.

Zobacz też: Badania na ojcostwo cena – czy wystarczy 500 złotych, by mieć pewność?

Akredytacja PCA – jej cel to wdrożenie do laboratorium międzynarodowych standardów pracy

Decyzją ramową Rady Unii Europejskiej z dnia 30 listopada 2013 roku – organy ścigania i wymiaru sprawiedliwości mogą wykorzystać badania wykonywane tylko w akredytowanych laboratoriach. Skąd ten wymóg? Dzięki akredytacji wyniki badań wystawiane w polskim laboratorium są honorowane nie tylko przez krajowe sądownictwo, ale również w innych państwach należących do Unii Europejskiej. Dla członków Unii Akredytacja PCA oficjalnie potwierdza rzetelność i najwyższą jakość badań. Instytucją nadającą w Polsce ten certyfikat jest Polskie Centrum Akredytacji (PCA).

Wykonujesz testy na ojcostwo na najwyższym poziomie? Teraz to udowodnij!

Nawet jeśli laboratorium stosuje się już do najwyższych standardów jakości, to przystępując do akredytacji musi liczyć się z tym, że komisja każe mu to udowodnić. Podczas akredytacji cała praca laboratorium jest bowiem oceniana przez grupę zewnętrznych specjalistów. To od ich oceny tak naprawdę zależy, czy placówka uzyska akredytację, czy też nie.

Warto dodać, że na zdobyciu certyfikatu się nie kończy, bo wszystkie akredytowane laboratoria przechodzą potem taką kontrolę raz na rok. Komisja sprawdza wtedy, czy placówka nadal stosuje się do założeń normy EN ISO/IEC 17025.

Wdrażanie normy EN ISO/IEC 17025 trwa przeciętnie ponad rok, a więc dość długo. W tym czasie laboratorium musi na nowo zdefiniować wszystkie stosowane do tej pory procedury. Musi też bardzo dokładnie opisać, co robi, aby badanie zlecone przez klienta było pewne i jak to badanie wygląda krok po kroku – od momentu zarejestrowania próbek w bazie danych, po wydanie wyniku. Akredytacja PCA niekiedy wymaga też wprowadzenia zmian w dotychczasowym schemacie pracy.

To może Cię zainteresować: Badania na ojcostwo na NFZ?

Akredytacja PCA: komisja ocenia poprawność metody badawczej, pomiaru oraz jakość aparatury

Nazywa się to walidacją. Pokazuje ona, czy stosowana w laboratorium metoda badawcza zdaje egzamin przy testach na ojcostwo, innymi słowy – czy jest właściwa. Żeby metoda badawcza otrzymała pozytywną ocenę, musi spełniać cały szereg różnych kryteriów: musi być m.in. odpowiednio czuła, dać się odtworzyć w dowolnym momencie i pozwalać na uzyskanie prawidłowego profilu genetycznego badanej osoby. Tych kryteriów jest oczywiście znacznie więcej.

Każde laboratorium musi przedstawić swój program zapewniania jakości badań

Niektóre z punktów tego programu narzuca sama norma, o innych decyduje już laboratorium. Obowiązkowym elementem programu jest np. uczestnictwo w tzw. badaniach biegłości oraz badaniach międzylaboratoryjnych.

Niezbędne jest również okresowe sprawdzanie stanu technicznego stosowanej aparatury oraz dbałość o zachowanie sterylnych warunków pracy. Niektóre laboratoria ustalają nawet profile genetyczne swoich pracowników, na wypadek zanieczyszczenia próbek klienta obcym DNA. Dzięki temu laboratorium jest w stanie szybko zweryfikować, czy to obce DNA pochodzi od któregoś z laborantów.

Wprowadza się też drugiego pracownika przy najważniejszych etapach badania. Monitoruje on pracę kolegi i upewnia się czy całe badanie wykonuje poprawnie. Taki program zapewniania jakość badań może też obejmować powtórną analizę przy otrzymaniu wyniku wykluczającego ojcostwo.

Innymi słowy, jeśli badanie wykluczy ojcostwo, to laboratorium wykona je dla Ciebie jeszcze raz. Wszystko po to, abyś miał pewność, że test na ojcostwo mówi prawdę. Równie ważnym elementem programu jest system szkoleń, którym obejmowani powinni być wszyscy nowo przyjęci pracownicy.

Test na ojcostwo w akredytowanym laboratorium – dlaczego warto wybierać tylko takie

Na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że dla laboratorium akredytacja PCA zgodna z normą EN ISO/IEC 17025 jest tylko kolejnym sposobem na wzmocnienie pozycji na rynku. Oczywiście podnosi ona rangę laboratorium. Jednak ostatecznie najbardziej zyskuje na nim sam klient, dla którego dokument ten jest niczym innym, jak gwarancją pewnego wyniku. Właśnie dlatego akredytacja PCA powinna być głównym argumentem za wyborem danego laboratorium do testu na ojcostwo.

Ciekawy artykuł: Jak wybrać laboratorium genetyczne? DARMOWY PORADNIK